ที่มาโครงการ
จากรายงานสถิติด้านการศึกษาของประเทศไทยที่จัดทำโดยสำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีการศึกษา 2559-2560 พบว่าปัจจุบันมีเด็กและเยาวชนกว่า 2.1 ล้านคนที่ไม่ได้อยู่ในระบบการศึกษา โดยในระดับประถมศึกษามีอัตราส่วนนักเรียนที่ไม่ได้รับการศึกษาคิดเป็นร้อยละ 6 และเพิ่มสูงขึ้นเป็นร้อยละ 22.1 เมื่อเข้าสู่ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น และพุ่งสูงขึ้นถึร้อยละ 44.7 ของจำนวนนักเรียนในช่วงการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
เด็กและเยาวชนจำนวนมากต้องหยุดเรียนกลางคันเนื่องมาจากความยากจน โดยเฉพาะเด็กที่ขาดแคลนทุนทรัพย์ที่จำเป็นต้องต้องออกจากระบบการศึกษากลางคันเพื่อเข้าสู้ตลาดแรงงาน อย่างไรก็ตามโอกาสด้านอาชีพสำหรับประชาการที่ไม่มีวุฒิการศึกษาขั้นพื้นฐานนั้นมีค่อนข้างจำกัด โดยส่วนใหญ่แล้วกลุ่มอาชีพที่ไม่จำเป็นต้องใช้วุฒิการศึกษาขั้นพื้นฐานจะจำกันเพียงกลุ่มอาชีพสำหรับแรงงานไร้ฝีมือ (unskilled labour) หรือกลุ่มอาชีพงานบริการ ได้แก่ คนงาน คนสวน ช่างก่อสร้าง แม่บ้าน ซึ่งอาชีพเหล่านี้เป็นกลุ่มอาชีพรายได้ต่ำและมีความเสี่ยงถูกเลิกจ้างเมื่ออายุมากขึ้น นอกจากนี้อาจยังไม่ได้ขึ้นทะเบียนอยู่ในระบบสวัสดิการของรัฐ เช่น ระบบประกันสังคม เป็นต้น ทำให้ในระยะยาวกลุ่มเด็กที่ไม่มีวุฒิการศึกษาขึ้นพื้นฐานมีข้อจำกัดในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของตนเอง จนเกิดการส่งต่อวงจรอุบาทว์นี้ไปอย่างไม่มีที่สิ้นสุด
ในปัจจุบันหากเด็กที่หลุดออกจากระบบการศึกษาต้องการกลับเข้าเรียนอีกครั้ง ทางเลือกหนึ่งคือสามารถทำได้โดยการสมัครเข้าเรียนเป็นนักเรียนในโครงการการศึกษานอกโรงเรียน (กศน.) อย่างไรก็ตามปัญหาที่กลุ่มของพวกเราพบคือ เมื่อเด็กเข้าสู่ตลาดแรงงานแล้วจะขาดแรงจูงใจในการเรียน มีปัญหาเรื่องการจัดการเวลาการทำงานกับเวลาการเรียน นอกจากนี้นักเรียนบางส่วนยังขาดข้อมูลเรื่องการศึกษานอกโรงเรียนหรือการเรียนรู้ตามอัธยาศัย เพราะข้อมูลส่วนใหญ่เกี่ยวกับการเข้าเรียนในระบบดังกล่าวเป็นข้อมูลในลักษณะเอกสาร การรับรู้เกี่ยวกับการศึกษานอกโรงเรียนจึงเป็นการบอกกล่าวกันแบบปากต่อปาก ซึ่งการกระจายข้อมูลบางอย่างอาจมีความคลาดเคลื่อนหรือล่าช้า ทำให้เด็กขาดโอกาสต่าง ๆ เช่น โอกาสในการได้รับวุฒิการศึกษาเพราะไม่สามารถวางแผนการเรียนในระบบการศึกษานอกโรงเรียนได้ หรือโอกาสในการสมัครเรียนเพราะไม่ทราบข้อมูลเรื่องวันที่รับสมัคร เป็นต้น
ดังนั้น คณะผู้ดำเนินโครงการจึงริเริ่มโครงการ “Long | Learn | Young ลองเรียนดู” เพื่อแก้ปัญหาในประเด็นดังกล่าว โดยโครงการมีเป้าหมายในการดำเนินกิจกรรม 3 ส่วนควบคู่กันไป ได้แก่ (1) วีดีโอให้ข้อมูลเกี่ยวกับการเรียนและการสมัครเรียนในระบบกศน. (2) NFE Database เพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเรียนกศน. การวางแผนการเรียน รวมถึงเส้นทางอาชีพในอนาคต และ (3) NFE Questionnaire เพื่อทำความเข้าใจความต้องการของกลุ่มเป้าหมายเพื่อพัฒนาแนวทางการแก้ปัญหาให้ตรงจุดในอนาคต
เป้าหมายของโครงการ
- เพื่อโน้มน้าวให้เยาวชนอายุ 15-25 ที่ไม่ได้อยู่ในระบบการศึกษาและไม่มีวุฒิการศึกษาขั้นพื้นฐาน (ม.3) สมัครเข้าเรียนในระบบกศน.
- เพื่อเป็นตัวกลางในการรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเรียนกศน. ตั้งแต่การสมัครเข้าเรียน การวางแผนการเรียน จนถึงการวางแผนเส้นทางอาชีพในอนาคตให้กับเยาวชนกลุ่มเป้าหมาย
- เพื่อเก็บข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับความต้องการของเยาวชนกลุ่มอายุ 15-25 ที่หลุดออกจากระบบการศึกษา
ปัญหา
เยาวชนที่อยู่นอกระบบการศึกษาไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับการศึกษานอกระบบโรงเรียนได้
วิธีการแก้ไข
1 แบบสอบถาม (Questionnaire)
จัดทำขึ้นเพื่อสำรวจความต้องการของเยาวชนอายุ 15-25 ปีทั้งที่กำลังเรียนอยู่ในระบบการศึกษานอกโรงเรียน (กศน.) ไม่ได้อยู่ในระบบการศึกษาและไม่มีวุฒิการศึกษาขั้นพื้นฐาน (ม.3) เพื่อทำความเข้าใจกลุ่มเป้าหมายและพัฒนาโครงการให้ตอบสนองความต้องการของกลุ่มเป้าหมายต่อไป
2 คลังข้อมูลกศน. (NFE Database)
จัดทำขึ้นเพื่อรวมรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเรียนในระบบการศึกษานอกโรงเรียน (กศน.) อย่างเป็นระบบ ทั้งการสมัครเข้าเรียน การวางแผนการเรียน จนถึงการวางแผนเส้นทางอาชีพในอนาคต
4.3 วีดีโอให้ข้อมูลเกี่ยวกับการเรียนกศน. (NFE Series)
วีดีโอบนช่องยูทูป “Long | Learn | Young ลองเรียนดู” เพื่อให้ข้อมูลเกี่ยวกับการสมัครเรียน การวางแผนการเรียน และเส้นทางการเรียนในระบบการศึกษานอกโรงเรียน (กศน.)
ผลกระทบทางสังคม
เยาวชนที่อยู๋นอกระบบการศึกษาได้มีวุฒิการศึกษาขั้นพื้นฐาน